paragraf - Purschidas e projects A - Z
Purschidas e projects A – Z
Café rumantsch
Ils Cafés rumantschs èn in lieu per discurrer rumantsch tant per glieud indigena sco era per persunas che emprendan la lingua. Els promovan il barat linguistic e cultural tranter la populaziun locala e las persunas novarrivadas. Nus organisain Cafés rumantschs fisics e virtuals sco era Cafés rumantschs spezials che han lieu en lieus particulars.
Code QR rumantsch
Cun in code QR rumantsch sin products da fatschentas indigenas sensibilisain nus la clientella per nossa purschida da curs e per il rumantsch en general. QR stat era per Qualitad Rumantscha. Las fatschentas pon preschentar lur products autentics, regiunals, culturals e rumantschs ad in vast public.
Exposiziun ambulanta «Rumantsch è…»
L'exposiziun «Rumantsch è…» sensibilisescha per il rumantsch en las quatter linguas naziunalas ed envida las visitadras ed ils visitaders sezzas e sezs da «semnar lingua». Realisà l’exposiziun ha l'anteriur cusseglier guvernativ Christian Rathgeb sco emprim president grischun da la Conferenza da las regenzas chantunalas.
La pagina-web www.rumantsch-e.ch porscha impressiuns e la pussaivladad d’annunziar l’interess per alloschar l’exposiziun.
Fieras
Nus essan preschents cun noss products a diversas fieras en tut las regiuns. Quests inscunters èn ina buna plattafurma per promover ils contacts cun las Rumantschas ed ils Rumantschs en las regiuns e per prender encunter giavischs ed ideas per promover il rumantsch. En il center stattan la cussegliaziun professiunala, il barat cultural e la preschentaziun dals divers products rumantschs.
Per giassas e streglias
En collavuraziun cun las organisaziuns turisticas localas organisain nus visitas guidadas linguistic-culturalas en divers vitgs rumantschs. Las guidas ed ils guids mainan las visitadras ed ils visitaders en lieus zuppads che raquintan insatge da la lingua, da l’istorgia e da la cultura rumantscha. Cun agid dad in pitschen dicziunari emprendan las participantas ed ils participants emprims pleds rumantschs.
Pled da l'onn
Nus ans participain dapi il 2019 a la tscherna dal pled rumantsch da l'onn. Nossa incumbensa è da cumponer ina giuria da var diesch persunas da professiuns linguisticas. La tscherna ha lieu il november u december sut la batgetta da la Zürcher Hochschule für Angewandte Wissenschaften. Lezza realisescha era la tscherna dal pled da l’onn en las ulteriuras regiuns linguisticas da la Svizra e vegn sustegnida da la SRG SSR sco partenaria mediala.
Pledari Grond
Il Pledari Grond è ina plattafurma da dicziunaris online che reunescha sut in tetg vocabularis dals idioms e dal rumantsch grischun. Il vocabulari rumantsch grischun, surmiran e sutsilvan po la redacziun dal Pledari Grond cumplettar da cuntin cun propostas che las utilisadras ed ils utilisaders fan per pleds che mancan. Questa pussaivladad d’engrondir il stgazi da pleds vulain nus prest porscher era per ils ulteriurs idioms.
Plima d'aur / Pledpierla
Cun la concurrenza per poetessas e fabulists mintga dus onns vulain nus promover il plaschair da scriver d’uffants, giuvenils e giuvens creschids da 9 fin 25 onns da la Surselva, dal Grischun Central e da l’Engiadina. Nus dain mintgamai in u plirs titels per ils texts da la concurrenza. La victura u il victur da mintga regiun po preleger ses texts als «Dis da litteratura» a Domat.
Programs da correctura
En il rom dal project «Programs da correctura ortografica rumantscha» avain nus ensemen cun la Pro Svizra Rumantscha creà novs «spellcheckers». In «spellchecker» è in program che gida a controllar l’ortografia da texts scrits cun il computer. Enfin uss èn vegnids rendids accessibels il program da correctura per il puter, il rumantsch grischun, il surmiran, il sutsilvan ed il vallader. La publicaziun da la versiun sursilvana è previsa per la stad 2024.
Rumantsch a distanza
Las scolaras ed ils scolars da las vischnancas grischunas da lingua tudestga pon tscherner dapi l’onn da scola 2021 / 2022 rumantsch sco rom facultativ instruì a distanza. Nus avain lantschà in project da pilot correspundent per il stgalim superiur da la scola populara grischuna. La purschida cumpiglia tut ils idioms e rumantsch grischun sin dus differents nivels d’emprender.
«TiM – Tandem en il museum»
Cun «TiM – Tandem en il museum» pussibiliteschan dapi il 2020 var 110 museums en tut la Svizra inscunters nunconvenziunals. Duas persunas van en il museum, elegian in object, inventan in’istorgia davart quel e publitgeschan quella sin la plattafurma «Musée imaginaire Suisse». Questa incumbensa activescha, animescha, motivescha e collia il mund analog e digital. En collavuraziun cun nus datti TiM dapi il 2021 era per rumantsch.
Traversadas litteraras
Dapi l’onn 2017 purschain nus ensemen cun la Chasa da la translaziun Looren duas giadas l’onn lavuratoris per auturas, translaturs, lectoras ed editurs. Las participantas ed ils participants discutan, crititgeschan e lavuran vi da texts originals u translaziuns rumantschas. Adina puspè cumpletteschan ils resultats d’ina Traversada litterara il lectorat, il correctorat u la translaziun d’in project d’ediziun actual.
Lavuratori «Scriver litterar»
Nus purschain a partir dal schaner 2025 in lavuratori «Scriver litterar» per auturas ed auturs rumantschs, l’emprima purschida da furmaziun e da perfecziunament per scriver texts litterars en rumantsch. La purschida pussibilitescha a las participantas ed als participants da chattar e precisar lur agen scriver litterar.